Phú Quốc hướng tới đặc khu “xanh – số – hội nhập”
Bước đi chiến lược để trở thành trung tâm sinh thái và sáng tạo quốc tế
Phú Quốc, hòn đảo ngọc ở phía Tây Nam Tổ quốc, đang bước vào giai đoạn phát triển mới với định hướng trở thành đặc khu xanh – số – hội nhập sâu, lấy chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn và kinh tế biển làm động lực tăng trưởng. Đây không chỉ là kế hoạch 5 năm, mà còn là tầm nhìn dài hạn nhằm đưa Phú Quốc trở thành một trung tâm sinh thái, nghỉ dưỡng và sáng tạo quốc tế.
1. Xuất phát điểm và bối cảnh chiến lược
Từ một huyện đảo thuộc tỉnh Kiên Giang, Phú Quốc đã chính thức trở thành thành phố đảo đầu tiên của Việt Nam vào đầu nhiệm kỳ 2020–2025. Việc “lên thành phố” mở ra cơ hội phát triển mạnh mẽ, nhưng cũng đặt ra áp lực lớn về quy hoạch, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng sống cho người dân.
Nằm ở vị trí chiến lược trên tuyến hàng hải quốc tế Vịnh Thái Lan, Phú Quốc không chỉ là cửa ngõ giao thương của Đồng bằng sông Cửu Long với thế giới, mà còn là “điểm trung chuyển” giữa các trung tâm du lịch biển lớn trong khu vực như Phuket (Thái Lan) hay Langkawi (Malaysia).
Bí thư Đảng ủy đặc khu Phú Quốc Lê Quốc Anh nhấn mạnh: “Phú Quốc phát triển nhanh nhưng không được phép đánh mất bản sắc và giá trị thiên nhiên. Chúng tôi ưu tiên mô hình phát triển xanh, ứng dụng công nghệ số, hướng tới hội nhập quốc tế sâu rộng, để vừa khai thác hiệu quả tiềm năng, vừa gìn giữ hệ sinh thái độc đáo của đảo”.
2. Nhiệm kỳ 2020–2025: Dấu ấn bứt phá
Theo báo cáo của Ban Chấp hành Đảng bộ TP Phú Quốc, 21/30 chỉ tiêu đề ra đã đạt và vượt kế hoạch. Một số kết quả nổi bật:
- Tăng trưởng kinh tế ấn tượng: Tổng giá trị sản xuất của một số ngành chủ lực tăng 23,88% so với đầu nhiệm kỳ. Riêng thương mại – dịch vụ tăng 68,45%, đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 10,99%/năm.
- Huy động vốn đầu tư kỷ lục: Giai đoạn 2021–2025, tổng vốn đầu tư toàn xã hội ước đạt hơn 110.800 tỷ đồng, tạo nền tảng hạ tầng – dịch vụ vững chắc cho giai đoạn tiếp theo.
- Chỉnh trang đô thị và quản lý đất đai: Công tác quy hoạch, quản lý xây dựng, chỉnh trang đô thị có nhiều chuyển biến rõ rệt; bộ mặt thành phố khang trang, thu hút khách du lịch và nhà đầu tư.
- Giữ vững an ninh – quốc phòng: Môi trường đầu tư và du lịch an toàn, trật tự xã hội ổn định, góp phần nâng cao hình ảnh Phú Quốc trên bản đồ du lịch quốc tế.
Tuy nhiên, vẫn còn 9 chỉ tiêu chưa đạt, đặc biệt ở các dự án trọng điểm và đột phá hạ tầng. Vấn đề giải phóng mặt bằng và bồi thường còn nhiều vướng mắc, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai. Ngoài ra, áp lực dân số cơ học tăng nhanh do du lịch bùng nổ đã đặt ra thách thức lớn về giao thông, y tế và môi trường.
3. Tầm nhìn 2025–2030: Đặc khu xanh – số – hội nhập
Giai đoạn 2025–2030, Phú Quốc đặt mục tiêu xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện, đồng thời khai thác tối đa tiềm năng – lợi thế để phát triển kinh tế – xã hội bền vững.
Bốn trụ cột chiến lược được xác định:
- Phát triển kinh tế – xã hội gắn với bảo vệ môi trường
- Xây dựng Đảng là then chốt
- Phát triển văn hóa và con người là nền tảng
- Đảm bảo quốc phòng – an ninh, tăng cường đối ngoại
Trọng tâm phát triển gồm:
- Kinh tế biển: Đẩy mạnh du lịch biển đảo, dịch vụ cảng, logistics và nuôi trồng – chế biến thủy sản.
- Công nghiệp văn hóa: Xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng, đưa ẩm thực Phú Quốc trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và ASEAN.
- Không gian phát triển mới: Dự kiến lấn biển tạo 500ha cụm đảo nhân tạo ở phía Bắc, Đông và Tây Nam, mở rộng quỹ đất phát triển dịch vụ – nghỉ dưỡng.
PGS.TS Trần Hải Nam, chuyên gia kinh tế biển, nhận định: “Nếu tận dụng tốt lợi thế kinh tế biển kết hợp với công nghiệp văn hóa, Phú Quốc có thể trở thành ‘điểm đến 2 trong 1’: vừa nghỉ dưỡng đẳng cấp, vừa trải nghiệm bản sắc văn hóa đặc trưng, điều mà Phuket hay Bali đều đang làm rất tốt”.
4. APEC 2027: Cơ hội vàng đưa Phú Quốc ra thế giới
Phú Quốc được lựa chọn là địa điểm tổ chức Hội nghị APEC 2027, một sự kiện quốc tế quy mô lớn, quy tụ nguyên thủ và lãnh đạo cấp cao 21 nền kinh tế thành viên. Đây là cơ hội chưa từng có để quảng bá hình ảnh, thu hút đầu tư và khẳng định vị thế quốc tế.
Thành phố đang gấp rút nâng cấp hạ tầng giao thông, khách sạn, trung tâm hội nghị, đồng thời phát động phong trào “Mỗi người dân Phú Quốc là một đại sứ du lịch”.
- Nguyễn Minh Khôi, chuyên gia quy hoạch đô thị, đánh giá: “APEC 2027 sẽ là phép thử toàn diện cho năng lực quản trị đô thị và dịch vụ của Phú Quốc. Thành công của sự kiện này sẽ giúp Phú Quốc bước lên một nấc thang mới trong hội nhập quốc tế”.
5. Hướng tới tương lai bền vững
Để hiện thực hóa tầm nhìn, Phú Quốc cần:
- Hoàn thiện khung pháp lý đặc thù cho đặc khu xanh – số – hội nhập
- Huy động vốn từ cả khu vực tư nhân và hợp tác quốc tế
- Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong du lịch và dịch vụ
- Duy trì cam kết “lấy hạnh phúc, ấm no của Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu”
Với định hướng rõ ràng, quyết tâm chính trị cao và sự đồng lòng của người dân, Phú Quốc đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng biển đảo tầm cỡ quốc tế, góp phần khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ kinh tế – du lịch toàn cầu.
